AKTUALNOŚCI AKTUALNOŚCI

Odbudowa na kanwie wolności

11 listopada obchodzimy Narodowe Święto Niepodległości. Z największym świętem narodowym i symbolem niepodległości wiąże się również historia odbudowy polskiego leśnictwa.

Heroiczna walka i determinacja Polaków w okresie zaborów przyniosła naszej ojczyźnie upragnioną wolność. Po 123 latach zniewolenia pod zaborami Polska odzyskała niepodległość stając się wolnym i suwerennym państwem. Na fali odradzającej się państwowości polskiej podjęto się niełatwej misji stworzenia jednolitej administracji leśnej.

Zanim Polska odzyskała niepodległość leśnictwo funkcjonowało w oparciu o odmienne i nieprzystające do siebie zasady zarządzania obowiązujące w państwach rozbiorowych. Brak jednolitych struktur i kadr, wieloletnie zaniedbania z zakresu hodowli, ochrony i użytkowania lasu oraz grabieżcza polityka realizowana przez Austro-Węgry, Prusy i Rosję miały niebagatelny wpływ zarówno na stan polskich lasów, jak i poziom ich zagospodarowania. Działania zaborców odcisnęły negatywne piętno na lesistości kraju i stosunkach własnościowych terenów leśnych, które dodatkowo pogarszała niejasna sytuacja lasów prywatnych.

Podwaliny administracji leśnej zaczęły kształtować się jeszcze w trakcie I wojny światowej. W 1917 roku Wydział Leśny Centralnego Towarzystwa Rolniczego nakreślił wizję organizacji Lasów Państwowych w okupowanym przez wojska niemieckie Królestwie Kongresowym. Niespełna rok później wszedł w życie dekret wydany przez Radę Regencyjną regulujący tymczasową organizację władz naczelnych na terenie Kongresówki, z uwzględnieniem kwestii związanych z leśnictwem, które miały podlegać nowo powołanemu Ministerstwu Rolnictwa i Dóbr Koronnych. Już w marcu 1918 roku w nowym resorcie utworzono Wydział Leśny. Pierwszym naczelnikiem został Józef Miłobędzki. W październiku 1918 roku zastąpił go na tym stanowisku Jan Miklaszewski, który objął posadę szefa Sekcji Lasów przemianowanej z Wydziału Leśnego. Rozpoczął się mozolny proces odbioru lasów spod zarządu zaborców. W dniu odzyskania niepodległości leśnikom, wspieranym przez wojskową asystę, udało się przejąć ówczesną siedzibę resortu znajdującą się przy warszawskim Krakowskim Przedmieściu oraz biura głównego zarządu lasów, które mieściły się w Galeriii Luxenburga przy ul. Senatorskiej.

Zasoby leśne, odzyskane razem z niepodległością, wymagały zastosowania szybkich i zdecydowanych działań naprawczych, co wiązało się z dużymi nakładami finansowymi. Mimo trudnej sytuacji społecznej i politycznej oraz pogłębiającej się hiperinflacji rozpoczęto mozolną odbudowę polskiego leśnictwa. Pierwsze decyzje kształtującej się administracji dotyczyły poszczególnych fragmentów państwowej gospodarki leśnej. Zwieńczeniem sprawnych działań związanych z organizacją służb, opracowaniem aktów prawnych i podziałem terytorialnym lasów był rok 1924. Na mocy dekretów prezydenta RP, powołano do życia Polskie Lasy Państwowe, budując trwałe podwaliny organizacji, która obecnie ma już ponad 90 lat.

11 listopada jest więc datą szczególną. Odzyskanie niepodległości przyniosło Polakom nie tylko upragnioną wolność, lecz także stało się impulsem do głębokich zmian w odradzającym się państwie, m.in. w zakresie tworzenia struktur administracji leśnej. Warto o tym pamiętać świętując 99. rocznicę odzyskania niepodległości przez naszą ojczyznę.