Populacja wilka przed wojną i tuż po wojnie występowała głównie we wschodniej i częściowo w środkowej części Polski. Na mocy uchwały Rady Ministrów z 1955 roku rozpoczęła się akcja ograniczania tej populacji, która doprowadziła do eksterminacji gatunku. Tylko w latach 1955-1956 upolowano w naszym kraju ok. 800 osobników.

– Potrzeba ograniczenia liczebności wilków na Lubelszczyźnie wynikała z akcji wprowadzenia na jej teren (w latach 1958-1964) 261 jeleni i 350 danieli w miejsca ich dawnego bytowania – tłumaczy główny specjalista SL ds. łowiectwa RDLP w Lublinie, Andrzej Tyrawski.

Liczebność wilków w Polsce stale się zmniejszała. Momentem krytycznym był początek lat 70. gdy wilcza populacja w naszym kraju liczyła poniżej 100 osobników. Zdecydowano się na działania mające uchronić populację przed całkowitym wyginięciem. W 1998 roku wilk został usunięty z listy zwierząt łownych, a w 2001 roku uznano go za gatunek chroniony.

Wilk (Canis lupus) to gatunek drapieżnego ssaka, największy przedstawiciel rodziny psowatych (Canidae). Może osiągać masę ciała nawet do 75 kg. Sylwetka wilka jest znacznie masywniejsza zimą, z uwagi na grubą sierść, adekwatną do tej pory roku. Latem wilki wydają się bardzo szczupłe, wręcz wychudzone. Drapieżniki te cechują się smukłą budową ciała – mają wydłużony tułów, równy grzbiet i silnie podciągnięte podbrzusze. Przednie łapy wilka są większe od tylnych. Duża głowa jest osadzona na grubej i mocnej szyi zlewającej się z tułowiem. Dorosłe samce mogą osiągać wraz z ogonem nawet do 2 metrów długości. Masa ciała dorosłych samców oscyluje zwykle w granicach 40-50 kg, a samic –  30-40 kg. W ubarwieniu wilków dominuje kolor szary, który występuje najczęściej z domieszką brązu i beżu. Zdarzają się też szarorude osobniki.

Wilki są zwierzętami terytorialnymi – żyją w grupach rodzicielskich, tzw. watahach, liczących od 2 do nawet 11 osobników. Wielkość terytorialna jednej watahy wilczej wynosi od 150 do 300 kilometrów kwadratowych, w zależności od zagęszczenia ofiar. Rodzina wilków dysponuje pewnym terytorium, które ma charakter stały. Statystycznie, w ciągu doby, wilki mogą przemieszczać się w poszukiwaniu pożywienia na odległość ok. 23 kilometrów. Rekordzistom udaje się pokonać w ciągu doby ponad 60 kilometrów. Charakterystyczny dla tej populacji jest sposób komunikowania się poprzez wycie. Dzięki niemu mogą się ze sobą kontaktować osobniki znajdujące się wewnątrz watahy.

Podstawowy pokarmem wilków są dzikie ssaki kopytne. Najczęściej wybieranymi przez wilki gatunkami są sarny, dziki, jelenie, łanie i cielęta danieli oraz niektóre gryzonie. Wilk w Polsce bytuje przede wszystkim na terenach leśnych oraz terenach trudnodostępnych jak np. bagna, pod warunkiem, że są one odpowiednio rozległe.

Największą zwartą ostoją tych drapieżników są Karpaty (począwszy od Bieszczadów aż po Beskid Śląski) oraz Pogórze Karpackie. Znaczącym obszarem bytowania wilków jest Roztocze, razem z Lasami Janowskimi i Puszczą Solską. W lasach RDLP w Lublinie występują najliczniej na terenie nadleśnictw: Biłgoraj, Janów Lubelski, Józefów i Zwierzyniec.

– W ostatnich latach odnotowano ich obecność także w północnej i we wschodniej części lubelskiej dyrekcji, na terenie nadleśnictw: Strzelce, Parczew, Chełm, Włodawa – zaznacza Andrzej Tyrawski.

Wilki można spotkać także w rejonie Puszczy Białowieskiej, Puszczy Knyszyńskiej, Puszczy Augustowskiej, Puszczy Napiwodzko-Ramuckiej, Puszczy Piskiej, Puszczy Romnickiej, Puszczy Boreckiej i Kotliny Biebrzańskiej Coraz częściej da się je zauważyć w miejscach, w których ich obecności nie rejestrowano od dziesięcioleci, np. w okolicach Koszalina, Szczecina i na terenach przy granicy polsko-niemieckiej.

Weryfikacja liczebności wilków jest trudna, ponieważ od 1998 roku nie prowadzi się systematycznego monitoringu w skali kraju. Według szacunków „Atlasu ssaków Polski" liczebność wilków na przełomie lat 2013/2014 mogła wynosić od 900 do 1000 osobników.

– Populacja wilka jest naturalnym elementem ekosystemów leśnych. Jej liczebność powinna być utrzymana na stabilnym poziomie, nie zagrażającym gospodarstwom domowym (tereny m.in. Karpat i Lubelszczyzny). Literatura przedwojenna nadmienia, że przy występowaniu wilków w liczbie 2 osobników na 10 tys. hektarów ich populacja nie stanowi zagrożenia i nie będzie wyrządzać dotkliwych szkód na terenach leśnych i w gospodarstwach domowych – analizuje Andrzej Tyrawski.  

Źródło: H. Okarma, Wilk, Biblioteka Przyrodniczo-Łowiecka Kraków 2015. 

basior – samiec wilka
kłańce – zęby
koniarz – okazały wilk
lampy – oczy
latarnia – głowa
polano – ogon
pomiatać – rodzić potomstwo
przezimek – wilk starszy niż 1 rok życia, ale nie dorosły
świniarz – wilk małego wzrostu
wadera – samica wilka
wietrznik – nos

Wilczy słowniczek (za „Polskim językiem łowieckim" S.Hoppe):