Do stolicy województwa lubelskiego przybyli przedstawiciele świata polityki, gospodarki, nauki i biznesu, aby dyskutować o bieżącej sytuacji gospodarczej naszego kraju oraz perspektywach jego rozwoju gospodarczego, w obliczu dynamicznie zmieniającej się sytuacji epidemiologicznej.

–W ramach tegorocznej edycji zamierzamy skoncentrować się na filarach polskiej gospodarki przyszłości, czyli branżach, firmach i instytucjach, które swoją działalnością i determinacją przyczyniają się do rozwoju gospodarczego kraju – zaznaczył jeden z głównych organizatorów, Prezes Europejskiego Centrum Biznesu, Krzysztof Karaś.

Dwudniowe przedsięwzięcie zorganizowane w Międzynarodowych Targach Lubelskich obfitowało w sesje plenarne wypełnione debatami panelowymi o interesującej tematyce. Jednym z uczestników dyskusji na temat Gospodarki 4.0 był Piotr Mróz, zastępca dyrektora RDLP w Lublinie ds. ekonomicznych, reprezentujący dyrektora generalnego Lasów Państwowych, dr inż. Andrzeja Koniecznego. W debacie poruszono m.in. kwestie innowacyjności jako ewolucji czy rewolucji, rozwoju poprzez optymalizację i wykorzystanie nowych technologii, które ściśle wiążą się z czwartą rewolucją przemysłową. Ideę Gospodarki 4.0 ujęła bardzo trafnie Edyta Demby-Siwek, Prezes Urzędu Patentowego RP, stwierdzając krótko, że jest to –gospodarka oparta na wiedzy i całokształt działań na niej bazujących. Dzięki szerokiemu zastosowaniu rozwiązań cyfrowych w tradycyjnych sektorach i zmianie modelu funkcjonowania gospodarki Lasy Państwowe stanowią integralną część dynamicznie rozwijającego się Przemysłu 4.0. Stąd też nasza obecność w gronie firm i instytucji, które w szerokim zakresie wykorzystują najnowsze osiągnięcia nauki.  

Pierwsze kroki do informatyzacji

Lasy Państwowe były jednym z pierwszych przedsiębiorstw w Polsce, które na początku lat 90. rozpoczęły proces informatyzacji. Przesłanką do takich działań była konieczność nadzorowania procesów związanych z realizacją gospodarki leśnej, co w obliczu zarządzania dobrem narodowym na tak rozległym obszarze nie było łatwym zadaniem. Możliwość gromadzenia danych i ich przetwarzania w wersji elektronicznej pozwalała na ograniczenie biurokracji i koordynacje działań na terenie całego kraju.

W 1995 roku zapoczątkowano wdrażanie jednolitego systemu informatycznego na poziomie nadleśnictw, który ewoluując stał się narzędziem informatycznym do zarządzania procesami gospodarczymi i biznesowymi we wszystkich strukturach LP. Wraz z rozwojem technologii informatycznych otworzyły się dalsze perspektywy informatyzacji PGL LP.

Wielkość procesów obsługiwanych na poziomie leśnictwa, konieczność sporządzania licznych dokumentów bezpośrednio w terenie, była przesłanką do wdrożenia rozwiązań dostosowanych do komputerów przenośnych typu Handheld.

Początkiem było pojawienie się pierwszej komercyjnej aplikacji mobilnej na urządzenia Psion Organiser II służącej do rejestracji drewna. W 1996 r. korzystało z niej jedynie kilka nadleśnictw w Polsce.

W toku prowadzonych prac analitycznych i programistycznych, w 1997 roku rozpoczęto wdrażanie aplikacji Leśnik na urządzenia mobilne Psion Workabout. Do 2000 r. LP wprowadziły przeszło 6 tysięcy takich urządzeń wyposażając w nie wszystkie nadleśnictwa w Polsce.

Pojawienie się coraz to nowszych urządzeń mobilnych na platformach sprzętowych z systemem Windows Mobile pozwalających na wykorzystanie technologii GPS, GPRS umożliwiło przejście na nowe platformy sprzętowo-systemowe. W 2007 r. Lasy Państwowe przystąpiły do wdrażania nowych rozwiązań, które zakończyło się w 2010 roku. W tym czasie do leśników w terenie trafiło ponad 7 tys. nowych urządzeń.

W 2007 roku Lasy Państwowe wprowadziły innowacyjne rozwiązanie w postaci internetowej sprzedaży drewna w Polsce. Z myślą o niej powstał Portal Leśno-Drzewny, umożliwiający zakup surowca drzewnego przez zarejestrowanych użytkowników za pośrednictwem sieci Internet. Dwa lata później utworzono dodatkowy kanał dystrybucji, jakim były aukcje e-drewno, pozwalający na zakup drewna w jednostkach LP w drodze licytacji elektronicznej. Dzięki temu rozwiązaniu osoby zainteresowane nabyciem surowca mogą bez wychodzenia z domu nabyć drewno wystawione na aukcjach internetowych.

Rozwój z duchem czasu

Kolejnym krokiem na drodze informatyzacji Lasów Państwowych były prace nad stworzeniem aplikacji na system Android, które rozpoczęły się w 2014 roku. Wdrażanie tych rozwiązań usprawnia tworzenie dokumentacji w terenie, rejestrowanie zdarzeń i procesów gospodarczych oraz ewidencjonowanie obrotu drewnem.

Oprócz dedykowanych dla pracowników terenowych  aplikacji leśnych na platformie Android, Lasy Państwowe idąc z postępem technologicznym testują również różnego rodzaju rozwiązania pozwalające za pomocą technik fotometrycznych na pomiar drewna okrągłego przy pełnym wykorzystaniu posiadanych urządzeń i ich możliwości sprzętowych. Wszystko to jest możliwe dzięki systematycznemu wdrażaniu nowatorskich rozwiązań informatycznych.

Wraz z wprowadzeniem Systemu Informatycznego Lasów Państwowych rozpoczęto tworzenie podwalin pod Leśną Mapę Numeryczną. Podłączenie pierwszej geometrycznej bazy nadleśnictw do SILP w połowie lat 90., zapoczątkowało dalszy rozwój LMN. Obecnie pozwala ona na przeglądanie map leśnych (tematycznych), wizualizację danych czy też wykonywanie pomiarów i opracowań graficznych. Istotną zaletą tego rozwiązania stała się możliwość poddawania danych wielu operacjom, takim jak m.in. wyszukiwanie, sortowanie i dobieranie informacji oraz obliczanie określonych wielkości.

Technikami coraz częściej wykorzystywanymi w wielu dziedzinach gospodarki leśnej są teledetekcja i fotogrametria obszarów leśnych. Ich zastosowanie pozwala na

wykrywanie, rozpoznawanie i charakterystykę obiektów, procesów oraz zjawisk na podstawie rejestracji promieniowania elektromagnetycznego. Dzięki temu leśnicy mogą uzyskać istotne informacje dotyczące m.in. struktury gatunkowej i wiekowej, zwartości kompleksu leśnego czy jakościowego stanu koron drzew. Wykorzystanie lotniczego i naziemnego skanowania laserowego umożliwia z kolei określenie średniej wysokości drzewostanu, jego zapasu, zwarcia koron czy występowania luk i gniazd.

Technologia na pomoc człowiekowi

Szeroki wachlarz funkcjonalności dronów sprawia, że coraz częściej są one wykorzystywane w leśnictwie i innych dziedzinach nauki z nim związanych. Dane, które udaje się pozyskać przy ich udziale, mogą być po przetworzeniu cennym źródłem informacji pomocnym w realizacji bieżących działań Lasów Państwowych. Tylko w tym roku bezzałogowe statki powietrzne pomogły lubelskim leśnikom w szacowaniu strat na terenach poklęskowych w Nadleśnictwie Chotyłów. Na podstawie wykonanych zdjęć przygotowano specjalną ortofotomapę. Umożliwiła ona naniesienie uszkodzonej powierzchni na nasze warstwy leśne i dokonanie jej precyzyjnego odwzorowania w programie geoinformatycznym.

Z pomocą leśnikom coraz częściej przychodzi monitoring wizyjny, który umożliwia zarówno podglądanie otaczającego świata przyrody, jak i skuteczną walkę ze szkodnictwem leśnym.

Lasy Państwowe stawiają na nowoczesne rozwiązania informatyczne nie tylko w terenie, lecz także w pracy biurowej. Od kilku lat nasze jednostki wprowadzają z powodzeniem Elektroniczne Zarządzanie Dokumentacją ograniczając do niezbędnego minimum papierowy obieg dokumentów i zwiększając znacząco szybkość przepływu spraw. To rozwiązanie sprawdza się również w dobie pandemii, gdy nierzadko występuje konieczność podejmowania pracy zdalnej. Elektroniczne Zarządzanie Dokumentacją usprawnia także kwestię podpisywania umów z podmiotami zainteresowanymi zakupem drewna. Dzięki tej funkcjonalności, procedury, które kiedyś trwały kilka dni można załatwić obecnie w ciągu godziny.

Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom naszych partnerów zainteresowanych zakupem surowca drzewnego, od tego roku funkcjonuje aplikacja pod nazwą Panel Kontrahenta. To bezpłatne rozwiązanie przygotowane przez Lasy Państwowe dla przedsiębiorców, którego celem jest profesjonalizacja obsługi procesów biznesowych związanych z szeroko pojętym obrotem drewnem. Wykorzystanie tej funkcjonalności pozwala klientom m.in. na śledzenie realizacji umów i wynikających z nich obustronnych zobowiązań, przeglądanie zestawień kwitów wywozowych czy też dostęp do faktur elektronicznych. Rozwiązania systemowe zastosowane w nowym narzędziu umożliwiają komunikację nabywcy z nadleśnictwem w czasie rzeczywistym. 

Jak widać, PGL LP nie ustają w staraniach o jak najlepsze wykorzystanie rozwiązań XXI wieku, śledząc nowinki i próbując dostosować je do obszaru leśnictwa. Takie działania mają pozytywny wpływ na usprawnienie pracy i wysoką jakość zarządzania mieniem Skarbu Państwa,